09.11.2021 / wtorek / g. 18
/ sala widowiskowa z publicznością
/ wstęp wolny
Listopad to miesiąc, gdy myślami wracamy do zmarłych. I o tych, którzy odeszli nie z powodou chorób czy w wyniku tragicznych wydarzeń, lecz z własnej woli.
To zjawisko, którego nie chcemy dostrzec, a już na pewno – zaakceptować w naszym wspaniałym świecie, w którym rzekomo tak łatwo żyć i osiągać nakreślone cele.
Tej optymistycznej wizji przeczy wciąż wzrastająca liczba samobójstw: ponad 5 tysięcy samobójstw rocznie, 10 razy więcej prób samobójczych. Każdego dnia odbiera sobie życie 15 osób; prawie 300 podejmuje takie próby. I nie należy wszystkiego „zwalać” na depresję.
Co znamienne – w ostatniej dekadzie raptownie, o 50% wzrosła liczba samobójst wwśród osób powyżej 60. roku życia. Kto się na nie decyduje częściej – kobiety czy mężczyźni?
Jakie przyczyny dominują? Dlaczego ONI to robią? I kim są? Czy ci, którzy odbierają sobie życie, podlegają jakimś uogólnieniom? Może coś ich łączy: mają super-ego, nadwrażliwość, zbyt wiele oczekują od świata i bliźnich? Są słabi – czy przeciwnie, zbyt silni?
Wiosną tego roku ukazała się szczególna książka: „Samobójstwo w kulturze dzisiejszej. Listy samobójców jako gatunek wypowiedzi”. Autorka, Halszka Witkowska, przeanalizowała listy samobójców (a większość je pisze, i, niezależnie od epoki – głównie ręcznie). Witkowska cytuje też wielkich twórców, którzy z wyboru zrezygnowali z ziemskiej egzystencji: Wata, Stachurę, Witkacego. Owe „ostatnie słowa” czyli listy pożegnalne autorka pozyskała (z dużym trudem) z akt prokuratury.
Co ją skłoniło do długich i żmudnych penetracji tematu, wydobywania z archiwów autentycznych i dołujących dokumentów: listów pożegnalnych samobójców?
Wiedza, jaką posiada w tej kwestii Witkowska, pomogła jej stworzyć pierwszą w Polsce platformę pomocowo-edukacyjną „Życie warte jest rozmowy” – dla osób w kryzysie samobójczym oraz ich bliskich, dostępną bezpłatnie i anonimowo. Platforma została uruchomiona tegorocznej wiosny. Platformę „Życie warte jest rozmowy” odwiedziło już kilkadziesiąt tysięcy osób i najczęściej są to kontakty dłuższe, prawie półgodzinne (dotyczy zakładki „pomoc w 10 krokach”).
Gość: dr Halszka Witkowska, suicydolog z kampanii „Życie warte jest rozmowy”, wykładowca UW na wydziale Artes Liberales; pomysłodawczyni i koordynatorka platformy pomocowej „Życie warte jest rozmowy”
Prowadząca: Monika Małkowska: absolwentka warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Doktorat na Wydziale Sztuki Mediów (2011). Od 1990 zajmuje się krytyką i historią sztuki; recenzuje komiksy, filmy, modę oraz inne zjawiska z obszaru kultury. Autorka 10 tysięcy tekstów (głównie do „Rzeczpospolitej”, z którą współpracuje od 1994), także do wielu periodyków. Ma na koncie 4 książki (o modzie, kulinariach i sztuce). Współpracuje z radiem i TVP. Od 1995 wykłada na wyższych uczelniach (EAS, ASP, Wyższa Szkoła Dziennikarstwa, Akademia Teatralna). Od 2014 prowadzi blog MOMArt.
