12.12.2023 / wtorek / 18.00 – 19.30 

/ offline: sala widowiskowa z publicznością / wstęp wolny
, online: transmisja na profilu SDK na Facebooku
/ wiek: 15+

Cykl wykładów Moniki Przypkowskiej, podczas którego śledzimy motywy ludzkiego ciała w sztuce światowej. 

Uścisk rąk jest dziś dość powszechnie przyjętym sposobem powitania, psychologicznie tak istotnym w naszej kulturze, że nawet ostatnia pandemia nie wykreśliła go z ludzkich zachowań. Dzieła sztuki dowodzą, że jako pozdrowienie towarzyskie znano go już w antycznych czasach. Podobnie używane były wówczas gesty i ustawienia palców obraźliwe czy też nieprzyzwoite. Niektóre z nich taktowano nawet jako przynoszące szczęście zabiegi magiczne. 

W następnych wiekach motyw dłoni w sztuce raz dyscyplinował wiernych potęgą sprawczej Manus Dei, to znów przynudzał akademicko-retorycznym gestem „mówiącej dłoni”. Sięgają po niego także współcześni twórcy wykorzystując popkulturową dosadność, a czasem wulgarność przekazu. 

Czy jednak, prócz staroświeckiej figi i erotycznych konotacji środkowego palca, zawsze dobrze rozumiemy o czym mówią do nas wyzierający z obrazów i rzeźby owi cisi bohaterowie drugiego planu?

Ilustracja do artykułu: Drawing hands, M. C. Escher, 1948

Opis cyklu: 

Większość europejskich religii i filozofii starało się za wszelką cenę oderwać myśl człowieka od jego ciała. Przekonanie, że jest ono inspiracją i narzędziem grzechu skazywało w kolejnych epokach różne jego części na swoisty ostracyzm czy też drastyczne praktyki modowe. Ukrywane i cenzurowane było jednak mimo wszystko najbardziej niepodważalnym dowodem ludzkiego istnienia. Zbliżający się technologiczny przełom, gdy – jak wieszczą futurolodzy – jaźń po śmierci ciała przenosić się będzie w sferę cyfrowego bytu, niech będzie zachętą, by na chwilę przed spełnieniem tej wizji przyjrzeć się z czułością ludzkim stopom, sercom czy twarzom. Ubrane w znaczenia i narracje są bohaterami sztuki dawnej i współczesnej i wiele nam o nas samych mówią.

Prowadzenie: 

Monika Przypkowska – historyczka sztuki i edukatorka muzealna. Ukończyła historię sztuki na Uniwersytecie Warszawskim. Od 1996 roku współpracuje z Zamkiem Królewskim w Warszawie prowadząc lekcje muzealne dla dzieci i młodzieży z zakresu historii sztuki, kultury i mody, wykłady dla dorosłych, kursy dla przewodników miejskich i nauczycieli szkolnych. Pracuje w dziale Edukacji  
w Zamku, współpracuje także z innymi instytucjami zajmującymi się edukacją artystyczną: Muzeum Narodowym w Warszawie, Dziecięcą i Młodzieżową Akademią Artystyczną, Mazowieckim Uniwersytetem III Wieku, Ursynowskim Uniwersytetem III Wieku, Studiem Sztuki, Zespołem Szkół Poligraficznych. Od początku 2022 roku współpracuje z „Radiem z Qlturą” gdzie nadawana jest jej autorska audycja „Sztukomodnie”. Wcześniej zawodowo związana była także z modą jako redaktorka, stylistka i producentka sesji zdjęciowych w takich pismach jak „Avanti”, „Jestem”, „Claudia”, „Moda Top”.